Lazarus został zgładzony w podziemiach pod Tristram, a Aidan rzucił wyzwanie Diablo, który wstąpił w ciało Albrechta, zmieniając je w straszliwe monstrum. Starszy syn Leoryka zniszczył cielesną postać Diablo... lecz nie udało mu się rozbić Karmazynowego Kamienia Dusz. W obawie, że Diablo opęta więcej niewinnych ludzi, Aidan podjął rozpaczliwą próbę okiełznania demona – wbił sobie Kamień Dusz w czoło.

Znużony Aidan wrócił do Tristram, jednak nawet święto w miasteczku nie uspokoiło mrocznych energii świdrujących jego głowę. Wkrótce książę wyruszył w drogę na wschód, w poszukiwaniu odpowiedzi... oraz własnego zbawienia.

Jedyny ocalały członek starszyzny, Nihlathak, nie wierzył w moc owego zaklęcia i wszedł w konszachty z Władcą Zniszczenia.

Po dostaniu się do środka bohaterowie starli się z Władcą Zniszczenia i po zażartej walce zdołali go pokonać. Wprawdzie Baal poległ pod nawałnicą ostrzy i zaklęć, ale zdołał przed śmiercią skazić Kamień Świata, co groziło wybuchem wojen w całym Sanktuarium.

Archanioł Tyrael podjął decyzję, która miała ocalić ludzkość. Rzucił w Kamień Świata swoim anielskim mieczem El’druinem i zniszczył artefakt, który zapoczątkował istnienie Sanktuarium. Potworna eksplozja pochłonęła całą okolicę, w tym pobliskie osady barbarzyńców, i ujawniła istnienie świata śmiertelników mieszkańcom Niebios i Piekieł.

Po zniszczeniu Kamienia Świata rola Sanktuarium w Wiecznym Konflikcie zmieniła się na zawsze. Ludzie w większości zapomnieli o potwornych wydarzeniach z przeszłości, a nieopodal miejsca, gdzie w podziemiach mieszkał niegdyś Diablo, powstało miasteczko Nowe Tristram.

Deckard Cain o niczym jednak nie zapomniał. Sprowadził do Nowego Tristram swoją adoptowaną siostrzenicę Leę i dalej badał zło, które niegdyś czaiło się w katedrze. Cain był przekonany, że nad Sanktuarium wciąż wisi widmo nieuchronnej zagłady. Po dwudziestu latach względnego spokoju jego przestrogi łatwo było bagatelizować... aż pewnego dnia z nieba spadła gwiazda.

Gwiazda uderzyła w budynek starej katedry w Tristram, a Cain wpadł do krateru. Lea ruszyła mu na pomoc.

Opowieści o upadku gwiazdy przyciągnęły bohaterów z całego Sanktuarium, w tym:

wędrownego barbarzyńcę, ocalałego po zniszczeniu Góry Arreat;
wiedzioną pragnieniem zemsty łowczynię demonów;
mnicha z klasztoru w Iwogrodzie;
szamana z plemienia Umbaru;
czarownicę z wyspy Xiansai.

Każdy z nich posiadał niezwykłe zdolności, przypominające potęgę nefalemów – z dawna zapomnianych potomków aniołów i demonów.

Bohaterowie wysłuchali próśb Lei o pomoc i odnaleźli Caina, który przetrwał upadek i walczył o życie z kościanymi monstrami, ożywionymi energią spadającej gwiazdy. Po zbadaniu krateru śmiałkowie odkryli zamiast gwiazdy człowieka. Nie pamiętał on jednak, jak i dlaczego przybył do Sanktuarium.

Tylko kilka szczegółów mogło zdradzić jego tożsamość – złowieszcza przepowiednia, którą ledwo pamiętał (choć zdawał sobie sprawę, że jest ważna), a także miecz roztrzaskany podczas upadku.

Cain – nauczony dwudziestoma latami oczekiwań na nową falę grozy w Sanktuarium – rozpoznał w niedoli owego człowieka zwiastun nadciągającej ciemności i kazał nefalemom odzyskać odłamki miecza.

Wiele lat temu starcie z siłami zła zmusiło Adrię do ukrycia się i porzucenia Lei. Obie bardzo ucieszyły się ze swego spotkania, ale Adria szybko wyjawiła powagę sytuacji, przez którą znalazła się w Kaldeum. Sługi Beliala porwały ją w trakcie poszukiwań Czarnego Kamienia Dusz – artefaktu zdolnego uwięzić dusze Pomniejszych i Najwyższych Złych. Zdobycie go umożliwiłoby wygnanie przywódców Piekieł z Sanktuarium.

Miejsce ukrycia Czarnego Kamienia Dusz znał tylko zdradziecki horadrim Zoltun Kull, który jednak był martwy od wielu stuleci. Dzięki magii Lei drużyna przywołała cień szalonego czarodzieja i zawarła z nim pakt: Kull miał wskazać drogę do ukrytych pod piaskami pustyni magicznych archiwów i schowanego w nich Kamienia Dusz... w zamian za przywrócenie go do życia.

Kiedy Kull został wskrzeszony w sercu swojej siedziby, użył magii, by przywołać Czarny Kamień Dusz. Ku jego zdziwieniu kryształ dźwięczał od dusz pięciu z siedmiu Złych. To Adria przez dwadzieścia lat oznaczała energie pięciu władców demonów, by umożliwić ich uwięzienie w owym kamieniu.

Nieufny wobec wiedźmy i jej intencji Kull zaproponował nefalemom układ: wspólne pokonanie sił Niebios i Piekieł oraz podział władzy w Sanktuarium. Bohaterowie odrzucili jego propozycję i musieli się zmierzyć z zakazaną magią Kulla.

Zanim bohaterowie przybyli do Twierdzy Bastionu – wybudowanej nieopodal Góry Arreat, aby „powstrzymać najazdy barbarzyńców” – wojskom Azmodana prawie udało się zdobyć fortecę. Wprawdzie nefalemowie powstrzymali na murach demoniczne bestie oblężnicze Azmodana, ale oddziały demonów przedostały się przez umocnienia, mordując stłoczonych w środku mieszkańców i prawie pokonując oblężonych strażników ludzkości.

Na murach twierdzy zwycięscy bohaterowie ujrzeli Tyraela, spętanego tajemnymi okowami, a wokół Lei widniał rytualny krąg z martwych strażników i potoków ich krwi. Kiedy Adria wbiła Czarny Kamień Dusz w ciało swej córki, wyjawiła straszliwą prawdę: tak naprawdę służyła Diablo, a Lea – dziecko Aidana i nosicielka Diablo – miała jej pomóc w sprowadzeniu na świat Władcy Grozy.

Diablo szybko zawładnął umysłem i ciałem Lei, całkowicie ją przemieniając. Przerażeni zdradą Adrii, która tryumfalnie obwieściła powrót swego pana, nefalemowie i Tyrael nie zdołali powstrzymać jej przed ucieczką.

Posiadłszy Czarny Kamień Dusz, Diablo pochłonął dusze Mefista, Baala i czterech Pomniejszych Złych, zyskując moc i nieokiełznanie wszystkich władców Płonących Piekieł.

Przedarł się przez portal do Diamentowych Wrót Królestwa Niebios. Upragniony cel – zniszczenie świata jego wrogów i zdobycie władzy nad wszelkim stworzeniem jako Najwyższy Zły – był w zasięgu ręki.

Wprawdzie Diablo przybył do Diamentowych Wrót Niebios pod postacią Lei, ale Imperius – Archanioł Odwagi i dowódca zastępów niebieskich – przejrzał iluzje swego odwiecznego wroga i spalił jego cielesną powłokę.

Wówczas Diablo ukazał się w swej prawdziwej, przerażającej postaci. Stoczył bój z Imperiusem i go pokonał, po czym strzaskał Diamentowe Wrota. Choć zastępy piekielne wiele razy oblegały Niebiosa, nigdy wcześniej nie udało im się przedrzeć przez bramę... aż do tej pory.

Kiedy wrota legły w gruzach, ocalali członkowie Rady Angiris – zrzeszającej przywódców anielskich sił Niebios – szybko poszli w rozsypkę.

Tyrael i nefalemowie ruszyli na pomoc, aby powstrzymać plądrowanie Niebios, a potem przeszli przez portal w pogoni za Diablo. Tam natknęli się na rannego i pokonanego Imperiusa, który obciążył ich winą za osiągnięcie przez Diablo mocy Najwyższego Złego i zniszczenie Królestwa Niebios.

Niebiosa zostały do cna zbezczeszczone. Przez Piekielne Szczeliny zalewały je zastępy najpotężniejszych, żądnych zwycięstwa potworów. Anioły zostały przemienione w demony. Zastępy Niebios ogarnęła rozpacz.

Niezrażeni porażką, nefalemowie przedarli się przez podbite Królestwo Niebios, korzystając ze wskazówek Iteraela, Archanioła Losu, i oswabadzając Auriel, Archanioła Nadziei. W końcu zmierzyli się z Diablo na szczycie Kryształowego Łuku – źródła mocy Niebios i energii życiowej wszystkich aniołów.

Po pokonaniu Diablo Rada Angiris postanowiła, że Czarny Kamień Dusz, w którym go uwięziono, będzie przechowywany w Królestwie Niebios. Tyrael nie był zwolennikiem tego rozwiązania. Zwerbował więc potężnych śmiertelników z całego Sanktuarium i ogłosił ich nowymi horadrimami – pierwszymi od czasu śmierci Caina. Z ich pomocą wykradł Kamień z Królestwa Niebios, aby ukryć go pod ruinami miasta Korvus.

Tymczasem przedsięwzięcie Tyraela przykuło uwagę pewnej pradawnej istoty. Był to Maltael, niegdyś Archanioł Mądrości. Nie dawała mu spokoju tajemnica stworzenia, więc porzucił swoich braci, a w trakcie badań nad naturą duszy przeistoczył się w Ucieleśnienie Śmierci.

Kiedy nefalemowie zgładzili Najwyższe Zło, Maltael postanowił zniszczyć wszystkie istoty demonicznego pochodzenia – w tym ludzi – aby zakończyć Wieczny Konflikt. Zaatakował nowych horadrimów i przechwycił Czarny Kamień Dusz. Jego armia Żniwiarzy, przerażająca horda aniołów i nieumarłych, zaczęła masakrować mieszkańców pobliskiej Zachodniej Marchii i zbierać setkami ich dusze. Każda z nich zwiększała potęgę Maltaela.

Maltael przeniósł Czarny Kamień Dusz do Fortecy Pandemonium, położonej na linii frontu Wiecznego Konfliktu. To tutaj miał zmienić jego naturę tak, aby móc pochłonąć całą demoniczną esencję Sanktuarium.